Máy sấy nông sản, hướng dẫn chọn máy sấy phù hợp từng loại nông sản

Chào các bạn, nông sản khô hiện nay đã không còn xa lạ gì với chúng ta. Có rất nhiều loại nông sản ở dạng sấy khô quen thuộc như mộc nhĩ sấy khô, nấm hương sấy khô, măng khô … Ngoài các loại nông sản quen thuộc, nhiều loại nông sản khác cũng được thử nghiệm sấy khô và bán rộng rãi trên thị trường như su hào sấy khô, củ cải sấy khô, cà rốt sấy khô, thanh long sấy khô, xoài sấy khô, … Trước đây, để sấy khô thường sẽ dùng phương pháp phơi nắng hoặc dùng lò sấy củi, hiện đại hơn có thể dùng lò sấy điện (sấy nhiệt). Tuy nhiên, không phải loại nông sản nào cũng phơi năng hay sấy nhiệt được mà đôi khi cần áp dụng nhưng phương pháp sấy đặc biệt hơn. Do đó, sử dụng máy sấy nông sản luôn là một giải pháp lâu dài nếu các cơ sở sản xuất muốn tăng hiệu quả sấy khô cũng như chất lượng sản phẩm. Trong bài viết này, Nông nghiệp Online (NNO) sẽ giới thiệu và hướng dẫn các bạn chọn được loại máy sấy phù hợp để sấy cho từng loại sản phẩm khác nhau.

Các phương pháp sấy nông sản, ưu và nhược điểm

Ở nước ta, nông sản sấy khô tương đối phổ biến. Cách sấy nông sản cũng có rất nhiều phương pháp khác nhau tuy nhiên những phương pháp sấy nông sản có thể chia ra làm vài loại sau đây:

Phơi khô

Phương pháp phơi khô là phương pháp được nhiều người dùng lựa chọn và cũng là phương pháp phổ biến nhất hiện nay. Hầu hết các loại nông sản đều có thể phơi khô, khi nông sản đã khô có thể mang đi bảo quản được từ vài tháng đến 1 năm tùy loại.

Ưu điểm của phương pháp phơi khô chính là giá thành rẻ, áp dụng được ở nhiều địa phương. Nhược điểm của phương pháp này chính là cần diện tích rộng, bị ảnh hưởng nhiều bởi thời tiết và trong quá trình phơi thường khó đảm bảo được vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm.

Sấy nhiệt

Phương pháp sấy nhiệt có thể hiểu là cung cấp nhiệt độ cao giúp nước bên trong nông sản bay hơi nhanh hơn khiến nông sản khô đi nhanh chóng. Sấy nhiệt có nhiều cách như sử dụng than củi để sấy hoặc sấy bằng điện đều gọi là sấy nhiệt.

Ưu điểm của phương pháp sấy nhiệt là sấy khô nhanh, sấy được hầu hết các loại nông sản, không bị phụ thuộc vào điều kiện thời tiết và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Nhược điểm của phương pháp này là chi phí sấy đắt, mỗi lần thường cũng không sấy được quá nhiều và khi sấy nhiệt độ cao thường khiến nông sản bị mất đi các vitamin bên trong.

Sấy lạnh

Sấy lạnh là phương pháp sấy ở nhiệt độ thấp có thể sấy được ở mức 10 độ C trở lên. Phương pháp sấy lạnh thường được dùng để sấy các loại nông sản yêu cầu giữ màu sắc đẹp và hàm lượng dinh dưỡng cao trong sản phẩm.

Ưu điểm của phương pháp sấy lạnh chính là việc giữ được màu sắc và hàm lượng dinh dưỡng cao. Do nhiệt độ sấy tương đối thấp nên màu sắc của nông sản thường không bị thay đổi nhiều, cũng vì nhiệt độ sấy thấp nên hàm lượng vitamin bên trong sản phẩm cũng giữ lại được tương đối nhiều. Nhược điểm của phương pháp sấy này là giá thành đắt hơn tương đối so với sấy nhiệt và thời gian sấy thường không nhanh khô bằng sấy nhiệt.

Sấy chân không

Sấy chân không là phương pháp sấy áp dụng nguyên lý ảnh hưởng áp suất tới nhiệt độ sôi của nước. Phương pháp sấy này được đánh giá là phương pháp sấy khá hiện đại yêu cầu cao về mặt công nghệ. Do đó, chỉ những sản phẩm có giá trị cao thường mới được sấy bằng phương pháp sấy chân không.

Ưu điểm của phương pháp sấy chân không là sấy được tương đối nhanh cho chất lượng sấy tốt, nông sản sấy giữ được màu sắc cũng như hàm lượng dinh dưỡng cao. Nhược điểm của phương pháp này là giá thành đầu tư máy sấy rất đắt (thường đắt gấp đôi so với phương pháp sấy lạnh).

Sấy thăng hoa

Sấy thăng hoa là phương pháp sấy áp dụng nguyên lý thăng hoa của nước. Nông sản sản sấy thăng hoa sẽ được sấy ở nhiệt độ -30 độ C sau đó được hút chân không để tạo môi trường thăng hoa của nước. Khi nước thăng hoa (chuyển từ thể rắn sang thể khí) sẽ khiến sản phẩm khô nhưng vẫn giữ được hình dạng, màu sắc cũng như hàm giá trị dinh dưỡng có trong sản phẩm.

Ưu điểm của phương pháp sấy này là có thể sấy được tất cả mọi sản phẩm nông sản cho chất lượng sấy khô tốt, giữ được hình dạng ban đầu, giữ được màu sắc cũng như giá trị dinh dưỡng của sản phẩm. Nhược điểm của phương pháp này chính là giá thành đầu tư máy sấy rất đắt, sản phẩm sau khi sấy xong sẽ có dạng xốp nên ăn không ngon.

Các loại máy sấy nông sản phổ biến

Với các phương pháp sấy vừa nêu trên thì tương ứng với mỗi phương pháp sẽ có những loại máy sấy riêng:

• Đối với phương pháp phơi nắng, hiện nay có loại máy sấy năng lượng mặt trời đang được rất nhiều cơ sở sản xuất quan tâm. Đặc điểm của dòng máy sấy này chính là tiết kiệm điện năng.
• Tương ứng với phương pháp sấy nhiệt chính là các loại máy sấy nhiệt sử dụng thanh nhiệt điện trở để làm nóng giúp sản phẩm nhanh khô hơn. Máy sấy nhiệt chính là dòng máy sấy phổ biến nhất hiện nay và có thể sấy đa năng nhiều loại sản phẩm nhất.
• Tương ứng với phương pháp sấy lạnh thì có các dòng máy sấy lạnh. Máy sấy lạnh thường có dải nhiệt sấy từ 10 – 50 độ C sấy giữ được màu sắc, mùi vị cũng như giá trị dinh dưỡng cao. Đặc điểm nổi bật của dòng máy sấy lạnh chính là sấy giữ màu sắc và giữ mùi tốt.
• Tương ứng với phương pháp sấy chân không thì có máy sấy chân không. Máy sấy chân không có kỹ thuật sấy khá phức tạp, giá thành đắt nhưng cho chất lượng sấy tốt hơn so với máy sấy lạnh. Đặc điểm nổi bật của dòng máy sấy chân không chính là sấy giữ màu sắc, giữ hương vị tốt nhưng vẫn đảm bảo khô nhanh.
• Tương ứng với phương pháp sấy thăng hoa thì có máy sấy thăng hoa. Dòng máy sấy này có thể sấy được tất cả các loại nông sản. Do công nghệ sấy của loại máy này cao hơn so với máy sấy chân không nên giá thành cũng đắt hơn. Đặc điểm nổi bật của máy sấy thăng hoa so với các dòng máy sấy khác đó là sấy giữ nguyên hình dáng sản phẩm.

Hướng dẫn chọn máy sấy phù hợp với từng loại nông sản

Với những phương pháp sấy và tương ứng là từng loại máy sấy khác nhau, chắc hẳn các bạn sẽ cảm thấy khá bối rối vì không biết nên chọn loại máy nào cho phù hợp. Vấn đề này thực ra không khó nếu bạn hiểu rõ yêu cầu sấy của từng loại sản phẩm. Tùy vào yêu cầu sấy khô mà bạn sẽ chọn được loại máy phù hợp:

• Tùy vào nhu cầu sấy mà bạn có thể chọn máy sấy nông sản công nghiệp hay máy sấy nông sản mini.
• Nếu sấy dược liệu thường sẽ sấy bằng máy sấy nhiệt vì đa phần dược liệu cần nhiệt độ cao để loại bỏ một phần độc tố trong dược liệu. Ngoài ra, yêu cầu về mặt màu sắc cũng như giá trị dinh dưỡng trong dược liệu thường không cao nên máy sấy nhiệt sẽ là dòng máy phù hợp nhất.
• Nếu sấy rau củ, hoa quả mà yêu cầu sấy không cao thì tốt nhất các bạn dùng máy sấy nhiệt để sấy vừa đảm bảo tối ưu chi phí vừa giúp sấy nhanh sấy đa năng nhiều loại rau củ. Nếu sấy rau củ yêu cầu cao về mặt màu sắc thì các bạn nên sử dụng máy sấy lạnh.
• Nếu bạn muốn sấy dẻo hoa quả thì có thể chọn máy sấy nhiệt vì sấy dẻo thường chỉ sấy ở nhiệt độ 50 – 60 độ C. Nếu bạn muốn chất lượng sấy dẻo tốt hơn và giữ màu sắc sản phẩm thì có thể dùng máy sấy lạnh.
• Nếu bạn muốn sấy các loại hoa thì thường yêu cầu sấy phải giữ màu đẹp, giữ mùi thơm của hoa nên sấy hoa thì các bạn cần sử dụng máy sấy lạnh là tốt nhất. Tuy nhiên, một số loại hoa sấy lạnh rất khó sấy khô thì bạn cần sấy bằng máy sấy thăng hoa mới đảm bảo sấy khô được hoàn toàn mà vẫn giữ được màu đẹp.
• Nếu bạn muốn sấy các loại lá để làm trà hoặc xay bột thì tốt nhất nên dùng máy sấy lạnh vì máy sấy lạnh đáp ứng được tốt về màu sắc cũng như hàm lượng dinh dưỡng có trong sản phẩm.
• Nếu muốn sấy giữ nguyên hình dạng sản phẩm thì chỉ có máy sấy thăng hoa mới đáp ứng được. Các dòng máy sấy khác sau khi sấy khô sẽ khiến sản phẩm bị teo đi. Một số loại nông sản như sầu riêng, dâu tây, măng cụt, hoa trà vàng, … thường chỉ có sấy thăng hoa mới đáp ứng được khả năng sấy khô.

Như vậy, với những thông tin trên, các bạn chắc đã hình dung được về các loại máy sấy nông sản và nên chọn loại máy sấy nào rồi phải không. Nếu bạn còn thắc mắc về các loại máy sấy nông sản, hãy để lại comment để NNO giúp bạn giải đáp, tư vấn cụ thể hơn. Cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi bài viết này.