Bệnh cúm gia cầm ở gà chắc không còn xa lạ gì với nhiều người đặc biệt là chủng cúm gia cầm H5N1 đã quá nổi tiếng một thời. Cho đến nay, dịch cúm gia cầm không còn xuất hiện trên diện rộng nhưng lác đác vẫn có. Do bệnh này không có thuốc đặc trị nên chỉ có thể phòng bệnh bằng cách vắc xin. Trong bài viết này, Nông nghiệp Online (NNO) sẽ giới thiệu cụ thể hơn với các bạn về bệnh cúm gia cầm, các triệu chứng bệnh cúm gia cầm ở gà và phác đồ điều trị cụ thể.
- Bệnh dịch tả ở gà (bệnh Newcastle)
- Bệnh CRD trên gà
- Gà bị té gió, nguyên nhân và cách chữa
- Gà mái tiếng anh là gì
- Cách xử lý gà đang ấp bỏ ổ
Bệnh cúm gia cầm ở gà
Cúm gia cầm có thể xuất hiện trên các đàn gia cầm trong đó có đàn gà. Bệnh cúm gia cầm ở gà do một loại virus có tên khoa học là Avian Influenza (AI) gây ra. Loại virus này thuộc nhóm virus cúm A và có nhiều biến thế nên khi gọi tên của bệnh thường đều gọi là cúm A + tên biến thể ví dụ như: cúm A H5N1, cúm A H1N1, cúm A H6N1, … trong đó H5N1, H1N1 hay H6N1 vừa nêu trên chính là tên biến thế của loại virus này. Virus cúm gia cầm khá nhạy cảm với nhiệt độ cao và các loại thuốc sát trùng. Khi gặp thuốc sát trùng loại virus này có thể dễ dàng bị tiêu diệt nhưng trong môi trường mát mẻ virus này có thể tồn lại được rất lâu đến vài tháng.
Virus cúm gia cầm được phát hiện đầu tiên tại Ý vào những năm 1900. Sau đó, với việc phát hiện đầu tiên thì khắp nơi trên thế giới cũng đã ghi nhận phát hiện loại virus này. Đến năm 1997, biến chúng H5N1 của virus cúm A xuất hiện chính thức trở thành một mối đe dọa toàn cầu. Cho đến nay, virus cúm A đã có nhiều biến chúng như H1N1, H2N2, H3N2, H7N2, H7N3, H7N7, H9N2, H7N9, H6N1. Trong đó tất nhiên nguy hiểm nhất vẫn là H5N1 nhưng các biến thể khác cũng không thể coi thường. Tổ chức Y tế thế giới WHO đã đề xuất tất cả các nước trên thế giới đều cần có kịch bản để ứng phó nếu đại dịch cúm gia cầm xảy ra vì hiện chưa có quốc gia nào khẳng định có đầy đủ nhân lực, phương tiện cũng như kỹ thuật để có thể ngăn ngừa nếu đại dịch cúm gia cầm diễn ra.
Triệu chứng bệnh cúm gia cầm ở gà
Khi gà bị cúm gia cầm thì biện pháp tốt nhất để nhận biết bệnh là để các cơ quan thú y địa phương lấy mẫu xét nghiệm. Ngoài ra, các bạn có thể nhận biết bệnh thông qua các triệu chứng bệnh cúm gia cầm ở gà như sau:
- Chết đột ngột mà không có bất kỳ dấu hiệu nào
- Đầu, mí mắt, mào, yếm thịt, hông bị sưng
- Yếm thịt (phần ức gà), mào, chân chuyển sang màu tím
- Thiếu năng lượng, giảm ăn và không linh hoạt
- Bị tiêu chảy
- Chảy nước mắt nước mũi
- Hen khẹc, vẩy mỏ
- Xù lông
- Giảm sản lượng đẻ trứng
- Vỏ trứng mềm hoặc biến dạng
- Bỏ ăn, giảm cân
Ngoài những triệu chứng vừa kề ra, rất nhiều con gà không có triệu chứng rõ ràng nhưng chết đột ngột thì thường do bệnh quá cấp tính gây ra. Trường hợp này các bạn cần phải nhờ đến các bác sĩ thú y tới mổ khám để biết bệnh tích cụ thể và xác định rõ nguyên nhân gây bệnh có phải cúm gia cầm hay không.
Phác đồ điều trị khi gà bị cúm gia cầm
Nhiều bạn thắc mắc gà bị cúm uống thuốc gì hay gà cúm uống thuốc gì thì khỏi. Xin trả lời luôn với các bạn là bệnh cúm do virus gây ra nên không có thuốc đặc trị. Thông thường, bệnh cúm gia cầm chỉ có thể phòng ngừa bằng việc tiêm vắc xin cúm H5N1 cho đàn gà. Tuy nhiên, khi đàn gà xác định khả năng cao bị cúm gia cầm thì vẫn có thể dùng vắc xin cúm H5N1 để tiêm cho gà. Việc tiêm vắc xin khi gà đang bị bệnh không phải để phòng bệnh nữa mà dùng để chữa bệnh giúp cơ thể gà sản sinh ra kháng thể nhanh hơn giúp tiêu diệt các virus gây bệnh. Bên cạnh đó, các bạn cần bổ sung các loại thuốc trợ lực để gà giữ được sức khỏe tốt chống chịu đến khi cơ thể sinh ra được kháng thể chống virus.
Nếu đàn gà nhà bạn xác định bị cúm gia cầm thì phải báo ngay cho cơ quan thú y địa phương để lấy mẫu xét nghiệm. Trường hợp đúng là bị cúm gia cầm thuộc các chủng nguy hiểm thì cần cách ly và tiêu hủy ngay để tránh dịch bệnh lây lan. Trong khi đợi cơ quan thú y làm việc, bạn có thể áp dụng phác đồ như sau cho đàn gà:
- Tiêm ngay vắc xin H5N1 cho đàn gà, nếu đàn gà đã tiêm phòng rồi vẫn nên tiêm lại.
- Tiêm thêm vắc xin Newcastle hệ 1 để đề phòng bệnh Newcastle ở gà có thể phát triển (dịch tả gà).
- Bổ sung vào trong nước các chất điện giải, vitamin ADE, B-Complex và đường Glucozer để giúp trợ lực cho gà đến khi cơ thể gà sinh ra được kháng thể chống lại virus.
Như vậy, có thể thấy rằng bệnh cúm gia cầm ở gà là do một loại virus chủng A gây ra với rất nhiều biến thể khác nhau. Mà các bệnh do virus gây ra không có thuốc chữa nên chủ yếu người chăn nuôi chỉ có cách phòng bệnh bằng vắc xin mà thôi. Khi gà đã bị nhiễm bệnh mà chưa được tiêm vắc xin trước đó thường tiên lượng sẽ khá nặng gây chết hàng loạt, những đàn gà đã được tiêm vắc xin vẫn có cơ hội cứu chữa nhưng cũng gây thiệt hại kinh tế rất lớn. Đối với một số chủng virus như H5N1 thì các đơn vị thú ý đều khuyến cáo người chăn nuôi nên báo ngay khi phát hiện để có thể tiêu hủy kịp thời tránh làm dịch bệnh lây lan.
