logo vui cười lên

Các loại mướp phổ biến hiện nay ở Việt Nam bạn nên biết


Khi tìm hiểu về cây mướp chắc không ít bạn thắc mắc có những loại mướp nào và đâu là loại mướp được trồng phổ biến hơn cả. Thực ra, nếu phân loại cụ thể theo các giống mướp khác nhau (các loại mướp khác nhau) thì có 4 loại. Loại được trồng phổ biến hơn cả là mướp hương. Tất nhiên trong giống mướp hương lại có nhiều loại như loại quả ngắn, loại quả dài hay loại cao sản … Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các loại mướp phổ biến hiện nay để các bạn hiểu hơn về các giống mướp ở Việt Nam.


Cây mướp
Các loại mướp phổ biến hiện nay

Tìm hiểu về cây mướp

Mướp là một chi thuộc họ nhà Bầu bí, có danh pháp khoa học là Luffa. Đây là một loại cây thân thảo dạng leo sống một năm, ưa nhiệt độ cao, nóng ẩm, được trồng chủ yếu để lấy quả xanh làm thực phẩm.

Thân cây: thân cây có màu xanh lục nhạt, tiết diện đa giác, phát triển nhiều nhánh. Lá đơn, to, màu xanh, mọc cách so le, phiến lá có hình trái tim. Mặt dưới của lá có màu xanh nhạt, còn mặt trên có màu xanh đậm, cả hai mặt lá đều có phủ lớp lông nhám màu trắng. Cuống lá màu xanh lục, dài khoảng 5 – 7 cm, có lông ngắn màu trắng.

Hoa: hoa mướp có màu vàng tươi, thuộc loại hoa đơn tính. Hoa đực mọc thành chùm dạng chùy, trục phát hoa dài khoảng 20 – 24 cm. Hoa cái mọc riêng lẻ, cánh hoa mọc đều. Cuống hoa cái hình trụ, màu xanh lục, dài khoảng 5 – 15 cm, và có ít lông ngắn. Hoa cái có noãn dài gần cuống, sau khi thụ phấn, đậu sẽ thành quả mướp.

Quả: quả mướp có màu xanh nhạt hoặc đậm, hình trụ dài hoặc hình trụ thuôn tùy theo loài, dài khoảng 15 – 50 cm. Mướp được trồng để lấy quả non ăn. Khi già, quả mướp khô lại, bên trong có xơ dai. Nhiều người sử dụng xơ mướp này để phục vụ trong nhà tắm hoặc nhà bếp sau khi đã loại bỏ mọi thứ bên trong, chỉ còn giữ lại phần lõi chứa các sợi gỗ trong ruột. Một số nơi còn sử dụng xơ mướp để chữa bệnh.

Hạt: trong quả mướp có chứa rất nhiều hạt. Hạt mướp có hình trứng, hai đầu tròn, có màu đen, dài 1 – 1,5 cm.

Trong chi mướp có nhiều loài khác nhau, tuy nhiên chỉ có một số loài được trồng phổ biến. Ở Việt Nam, các loại mướp được trồng phổ biến là mướp hương, mướp trâu và mướp khía. Ngoài các loại mướp này, ở các nơi khác còn trồng nhiều cả mướp xơ vừa để làm cảnh vừa để làm thuốc. Chúng ta cùng tìm hiểu các loại mướp phổ biến này nhé.

Lưu ý: trong số các loại mướp thì mướp đắngmướp nhật (lặc lè) nghe tên thì vẫn là mướp nhưng xét theo chi, họ thì không phải là một loại mướp. Chẳng qua do tên gọi nên mọi người nhầm tưởng đó là một loại mướp mà thôi.

Hoa mướp
Các loại mướp phổ biến hiện nay

Các loại mướp phổ biến

1. Mướp hương

Mướp hương là loại mướp phổ biến nhất ở nước ta, có danh pháp khoa học là Luffa cylindrical. Nó còn được gọi với các tên khác như mướp ta hay mướp gối. Đây là cây bản địa của Bắc Phi, và ngày nay nó được trồng rộng rãi ở các nước châu Á và Hoa Kỳ.

Mướp hương cũng mang các đặc điểm chung về thân, lá, hoa như các loài khác trong chi mướp. Sự khác nhau chủ yếu giữa các loài là ở quả của chúng. Mướp hương có quả hình trụ thuôn, dài khoảng 25 – 30 cm, đôi khi cũng có thể dài hơn. Vỏ quả mướp có màu xanh sáng và nhẵn. Quả mướp hương dù khi còn sống hay đã qua chế biến, đều có mùi thơm nên người Việt mình thường gọi là quả mướp hương. Cũng chính vì có mùi thơm nên trong số các loại mướp được trồng ở Việt Nam thì mướp hướng được trồng nhiều nhất.

Quả mướp hương
Các loại mướp phổ biến hiện nay – Quả mướp hương

2. Mướp trâu

Mướp trâu có đặc điểm gần giống với mướp hương, nhưng bạn có thể phân biệt chúng dựa vào màu sắc quả và mùi thơm. Như đã nói ở trên, mướp hương có quả màu xanh sáng, còn quả mướp trâu có màu xanh đậm. Qủa mướp trâu không to được bằng mướp hương, trên quả có những vỏ sọc đậm hơn.

Quả mướp trâu khi sống có mùi hơi hắc hắc, và khi nấu chín thì không có mùi thơm và không mềm như mướp hương. Tuy nhiên, khi trồng, mướp trâu thường cho nhiều quả hơn nên vẫn có nhiều nơi ưa chuộng trồng loại mướp này.

Các loại mướp phổ biến hiện nay ở Việt Nam bạn nên biết
Các loại mướp phổ biến hiện nay – Cây mướp trâu

3. Mướp khía

Mướp khía còn được gọi là mướp tàu hay ve hom, có danh pháp khoa học là Luffa acutangula. Loại mướp này có nguồn gốc từ các nước nhiệt đới Á Phi. Ngày nay, mướp khía được trồng rộng rãi ở các nước khu vực Nam Á, Trung Á, Đông và Đông Nam Á, hay một số nước châu Phi. Do mướp khía ưa thích khí hậu nhiệt đới nên nó được trồng chủ yếu ở các tỉnh phía Nam Việt Nam. Chính vì thế, người dân miền Bắc vẫn còn khá xa lạ với loại mướp này.

Cũng giống như các loài mướp khác, mướp khía có thân leo, dài khoảng 3 – 6m, thân có đường kính khoảng 2 cm và có nhiều rãnh. Lá mướp khía thuộc lá đơn, mọc so le nhau, có màu lục, mép lá có răng cưa.

Hoa mướp khía cũng thuộc loại đơn tính với hoa đực thường mọc thành chùm và có lá bắc màu lục. Cánh hoa có màu vàng tươi, đài hoa màu trắng lục dính vào nhau ở gốc. Hoa có tổng cộng 5 nhị, trong đó có 4 nhị chỉ dính vào nhau và 1 nhị rời.

Hoa mướp khía cái mọc đơn lẻ, vòi nhụy ngắn và đầu có 3 núm nhỏ, có lông mềm màu vàng. Khác với mướp hương và mướp trâu, mướp khía có quả hình chùy, dài khoảng 30 – 40 cm, đường kính khoảng 7 – 10cm và có các cạnh nhọn dọc (khoảng 10 cạnh), ruột chắc. Hạt khi chín chuyển thành màu đen và có bề mặt sần sùi. Trong số các loại mướp được trồng phổ biến thì mướp khía cũng được trồng khá nhiều ở khu vực miền nam nước ta.

Các loại mướp phổ biến hiện nay ở Việt Nam bạn nên biết
Các loại mướp phổ biến hiện nay – Cây mướp khía

4. Mướp xơ

Ngoài các loại mướp phổ biến vừa kể trên, trong chi mướp còn có mướp xơ cũng được nhiều người nhắc tới. Mướp xơ có tên khoa học là Luffa operculata, nó còn được biết đến là một loại mướp dại.

Khác hẳn với các loại mướp vừa kể trên, quả của mướp xơ không có hình trụ thuôn dài mà có hình gần giống hình cầu, thuôn ở hai đầu và có nhiều gai. Loại mướp này khi già có chứa rất nhiều xơ. Phần vỏ đáy quả khi chín già sẽ bung ra khiến cho các hạt mướp được phát tán, rơi xuống đất.

Mướp xơ là cây dại, nên quả không được dùng để làm thực phẩm. Người ta thường dùng xơ của mướp xơ để chà rửa đồ đạc trong nhà bếp. Quả mướp xơ còn được dùng để làm thuốc ở một số nơi. Ngoài ra, mướp xơ cũng được trồng làm cây trang trí ở trong vườn nhà.

Các loại mướp phổ biến hiện nay ở Việt Nam bạn nên biết
Các loại mướp phổ biến hiện nay – Cây mướp xơ

Với các loại mướp phổ biến vừa kể trên, hi vọng các bạn đã hiểu hơn về các loại mướp hiện nay. Hiện nay mướp trâu gần như không được trồng và khá hiếm do nó không có mùi thơm và nếu nhiều quả đem bán cũng ít người thích mua. Nếu bạn muốn trồng mướp thì có thể mua hạt về gieo và hạt giống mướp hiện cũng được bán khá phổ biến hiện nay.

Bài viết ngẫu nhiên cùng chủ đề:


Quay lại đầu trang