Trong khi trồng mướp, có rất nhiều bạn thắc mắc rằng, giàn mướp nhà mình ra rất sai quả nhưng toàn bị con ong vàng bay tới châm quả, làm cho quả bị teo, rồi rụng rất nhiều mà không biết làm thế nào để khắc phục. Đây là tình trạng rất phổ biến đối với cây mướp và mọi người gọi là mướp bị ong châm. Thế nhưng đối tượng đục quả mướp ở đây không phải là ong vàng như mọi người vẫn nghĩ, mà nó chính là ruồi đục quả. Mời các bạn cùng đọc bài viết dưới đây để giải đáp về hiện tượng “mướp bị ong châm” và cách khắc phục ra sao nhé.
- Mướp bị xoăn lá, nguyên nhân và cách chữa trị
- Phương pháp trồng mướp bền cây, sai quả
- Hình ảnh đậu đũa – câu đậu đũa trông thế nào
- Bán máy ấp trứng gà cũ sao cho được giá
- Cách bón NPK cho cây mướp
Đặc điểm sinh học của ruồi đục quả
Do ruồi đục quả có màu vàng nên nhiều người lầm tưởng rằng nó là con ong. Chúng ta cùng tìm hiểu chi tiết đặc điểm của loài gây hại này nhé. Ruồi đục quả có tên khoa học là Bactrocera curcurbitae. Vòng đời của chúng gồm trứng – dòi – nhộng – ruồi trưởng thành.
Ruồi trưởng thành có cơ thể dài từ 6 – 9 mm, đầu có dạng hình bán cầu, mặt trước màu nâu đỏ với 6 chấm màu đen. Thân ruồi đục quả trưởng thành có màu vàng nâu đỏ với những vân vàng, cánh trong suốt. Chúng nhìn giống như con ruồi nhà nhưng có kích thước nhỏ hơn và thường hoạt động vào ban ngày.
Trứng của ruồi đục quả có hình hạt gạo, màu trắng sữa. Khi sắp nở, trứng chuyển sang màu vàng nhạt. Khi trứng nở thành dòi, ban đầu dòi đục quả chỉ dài khoảng 1,5 mm, khi phát triển đầy đủ, nó dài khoảng 6 – 8 mm. Dòi có màu vàng nhạt và miệng có móc. Đến thời điểm dòi phát triển đầy đủ, nó búng mình rơi xuống đất để hóa nhộng và làm nhộng trong lòng đất.
Thời gian làm nhộng khoảng 7 – 12 ngày, nếu gặp trời lạnh thì thời gian dài hơn. Nhộng có chiều dài 5 – 7 mm, hình trứng dài, ban đầu nó có màu vàng nâu, khi sắp vũ hóa (khi nhộng biến thành ruồi trưởng thành) có màu nâu đỏ. Ruồi đục quả trưởng thành có thể sống khoảng 3 tháng và con cái đẻ 400 trứng/đợt.
Khả năng gây hại của ruồi đục quả trên cây mướp
Đến thời kì sinh sản, ruồi cái dùng ống đẻ trứng chọc sâu vào vỏ quả rồi đẻ vào đó một chùm khoảng 5 – 10 trứng. Chỗ vỏ quả bị ruồi đục có màu đen, mềm và ứ nhựa quả, tạo điều kiện cho các loại nấm bệnh tấn công làm thối trái, khiến quả bị teo rụng hoặc vẫn bám trên cây.
Khi trứng nở thành dòi, chúng đục ăn ruột bên trong quả, khiến quả bị bội nhiễm nên thối rất nhanh. Ruồi đục quả phá hại quả mướp từ khi quả mới đậu sau thụ phấn đến lúc quả được thu hoạch, khiến cho quả bị hỏng, hoặc kém phát triển, hình dạng méo mó, và chỗ bị châm ăn rất đắng. Chính vì thế ruồi đục quả là tác nhân gây hại nghiêm trọng cho cây mướp, và các cây ăn quả khác, làm cho năng suất và chất lượng giảm xuống.
Biện pháp phòng trừ mướp bị ong châm
Nếu bạn đang gặp tình trạng “mướp bị ong châm” thì chúng ta không có cách nào để khắc phục, kể cả việc phun thuốc hóa học cũng không có tác dụng. Chính vì thế, các biện pháp nêu ra ở đây đều là phòng ngừa ruồi đục quả và tìm cách tiêu diệt chúng.
1. Dùng túi bọc trái cây
Một biện pháp thủ công khá hiệu quả để trái mướp không bị ruồi đục đó là dùng các túi bọc trái cây để bảo vệ quả, nhưng chú ý bọc ngay sau khi quả vừa đậu bởi vì ruồi đục quả có thể châm bất cứ lúc nào. Hiện nay, trên thị trường có bán rất nhiều loại túi bọc trái cây, các bạn cần chú ý lựa chọn những loại túi giấy tốt, thoáng khí, không nên dùng túi nilon dễ làm hỏng trái. Do quả mướp thường dài nên cần chọn loại túi có chiều dài phù hợp.
2. Vệ sinh nơi trồng
Bạn cần ngắt bỏ những quả đã bị ruồi châm và đem đi tiêu hủy vì nơi đó vẫn lưu tồn trứng và dòi của chúng. Luôn giữ cho đồng ruộng, sân vườn, sân thượng, thùng xốp được thông thoáng, sạch cỏ dại để hạn chế nơi ở của chúng.
3. Dùng bẫy Pheromone
Phương pháp này dùng để bẫy ruồi đực và tiêu diệt không cho chúng bắt cặp thụ tinh dẫn đến trứng bị ung không nở được. Phương pháp này không tiêu diệt được con cái vì bẫy Pheromone không hấp dẫn được chúng. Tuy nhiên, việc tiêu diệt ruồi đực để ngăn chặn trứng nở thành dòi cũng có tác dụng lớn trong việc phòng trừ ruồi đục quả gây hại trên cây mướp.
4. Dùng bẫy Vizubon – D, Ruvacon hoặc Protein thủy phân
Ngoài bẫy Pheromone, bạn có thể áp dụng dùng các chất dẫn dụ như Methyeu-genol, Cue-lure, hay protein để thu hút ruồi đục trái để tiêu diệt chúng.
5. Dùng thuốc hóa học
Nếu mướp bị ong châm do ruồi đục trái gây ra trên diện rộng, các bạn có thể áp dụng biện pháp hóa học bằng cách phun thuốc lên cây mướp khi cây đang ra hoa. Phương pháp này tiêu diệt được thành trùng, trứng và ấu trùng khi tiếp xúc thuốc, hoặc thuốc có thể thấm vào trong trái để giết chết ấu trùng bên trong. Tuy nhiên, đây là biện pháp mà NNO không khuyến khích các bạn áp dụng vì mặt trái của nó. Đó là việc phun thuốc trừ ruồi đục trái rộng rãi sẽ ảnh hưởng xấu tới môi trường và lưu tồn thuốc trong sản phẩm, sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người tiêu dùng.
Như vậy, qua bài viết này, các bạn đã hiểu được rằng, mướp bị ong châm không phải bị hỏng do ong châm, mà đó là do ruồi đục quả gây ra. NNO đã chia sẻ với các bạn về đặc điểm của chúng, cách thức gây hại, đồng thời đưa ra các biện pháp phòng trừ ruồi đục quả. Các bạn hãy áp dụng chia sẻ của NNO để ngăn chặn tác hại của ruồi đục quả cho giàn mướp của mình nhé.
