Mồng tơi là một trong những loại rau phổ biến ở nước ta. Đây là loại cây dây leo, sinh trưởng tốt tại những nơi đất thấp trong vùng nhiệt đới. Nhiệt độ thích hợp để cây phát triển là từ 25 – 30 độ C. Mồng tơi có thể sống trên nhiều loại đất khác nhau, nhưng nó phát triển tốt nhất trên đất pha cát. Nếu trồng trên đất có độ ẩm cao sẽ khiến cây ra hoa nhanh hơn. Trong bài viết này, Nông nghiệp Online (NNO) sẽ giúp các bạn hiểu hơn về thời điểm gieo trồng và thu hoạch rau mồng tơi để các bạn muốn trồng loại rau này tại nhà có kế hoạch cụ thể khi trồng mồng tơi.
- Cách gieo hạt mồng tơi nhanh nảy mầm
- Hướng dẫn cách trồng rau mồng tơi trong thùng xốp
- Bị đau xương khớp có nên ăn rau mồng tơi
- Ăn rau mồng tơi nhiều có tốt không
- Ý nghĩa của cây trúc nhật
Các loại rau mồng tơi ở nước ta
Có 3 loại giống phổ biến trong sản xuất: mồng tơi trắng (phiến lá nhỏ, thân mảnh, thân và lá có màu xanh nhạt); mồng tơi tía (phiến lá nhỏ, thân và gân lá có màu tím đỏ); mồng tơi lá to nhập từ Trung Quốc (lá dày, màu xanh đậm, phiến lá to, thân mập, thường được trồng dày để dễ cắt tỉa cành non, ít nhớt và cho năng suất cao).
Hiện nay mồng tơi được trồng nhiều ở nước ta gồm có 3 loại chính sau:
- Mồng tơi trắng: Giống mồng tơi trắng có phiến lá nhỏ, thân mảnh, thân và lá có màu xanh nhạt.
- Mồng tơi tía: Mồng tơi tía có phiến lá nhỏ, thân và gân lá có màu tím đỏ.
- Mồng tơi lá to: Mồng tơi lá to được nhập từ Trung Quốc, nhưng đã được thuần hoá. Cây có lá dày, màu xanh đậm, phiến lá to, thâm mập, thường được trồng dày để dễ cắt tỉa cành non ít nhớt và cho năng suất cao.
Thời điểm gieo trồng và thu hoạch rau mồng tơi
Mồng tơi chủ yếu được gieo trồng trong vụ xuân và thu hoạch suốt vụ hè thu. Đối với các khu vực miền Bắc, người ta thường gieo trồng từ đầu tháng 3 đến tháng 5, thu hoạch từ tháng 5 đến tháng 9. Vào mùa đông, mồng tơi vẫn được thu hoạch nhưng thời gian phát triển của cây chậm hơn khi trồng các vụ khác nên lâu được thu hoạch hơn. Với các tỉnh phía Nam do thời tiết ấm áp quanh năm nên có thể gieo trồng mồng tơi vào bất kì thời điểm nào nên người dân có thể ăn rau mồng tơi quanh năm.
Nếu như không để mồng tơi leo giàn, cây mồng tơi cao khoảng 25 – 30 cm là có thể cắt ngọn lần đầu tiên để dùng, khi cắt cần chừa lại phần gốc cách đất tầm 10cm để cây bắt đầu mọc và phát triển những nhánh mới (hoặc bạn có thể tính bỏ lại phần gốc khoảng 3 – 4 mắt).
Thời gian để được thu hoạch rau mồng tơi lần đầu thường từ 1 – 2 tháng. Sau lần ngắt ngọn đầu tiên, khoảng 12 – 15 ngày sau lại được thu hoạch đợt rau tiếp theo. Khi cắt rau ăn, bạn cần chú ý nên cắt rau vào lúc sáng sớm hoặc chiều muộn khi không có ánh nắng mặt trời vì nắng nóng sẽ làm cho rau nhanh bị héo, giảm chất lượng.
Đối với trường hợp cho mồng tơi leo giàn thì thời gian thu hoạch rau mồng tơi lâu hơn nhưng cây sẽ cung cấp rau ăn quanh năm. Khi cây leo giàn được khoảng 1 – 1,2m mới bắt đầu ngắt ngọn của cây để cây phát triển các nhánh nhỏ. Lúc này, khi nhánh nhỏ bắt đầu phát triển, bạn có thể tỉa trước những lá to ở kẽ nhánh để ăn trước. Khi các nhánh nhỏ leo dài hơn, bạn tiếp tục ngắt ngọn và những lá to để nấu ăn. Ưu điểm khi trồng mồng tơi leo giàn là có thể thu hoạch rau mồng tơi ăn quanh năm nhưng nhược điểm là ngọn mồng tơi sẽ không được to mập như khi trồng không leo giàn.
Các yếu tố ảnh hưởng đến việc thu hoạch rau mồng tơi
Tuy là một loại rau dễ trồng, nhưng nếu không chăm sóc rau tốt, đúng kĩ thuật thì rau sẽ phát triển kém, lâu được thu hoạch. Để trồng rau mồng tơi mang lại hiệu quả cao, nhanh được thu hoạch và thu hoạch nhiều lần, người trồng cần chú ý những yếu tố sau.
Ánh sáng
Mồng tơi là loại cây ưa nắng nên cần được trồng ở nơi có nguồn ánh nắng tốt, mặt trời chiếu sáng khoảng tầm 6 tiếng một ngày. Khi có đủ ánh nắng, cây sẽ phát triển nhanh, thân lá mập và hạn chế được sâu bệnh. Nếu trồng trong chỗ ít nắng hoặc bóng mát, thân cây sẽ mọc dài ra, yếu ớt, lá nhỏ và vàng.
Lượng nước
Việc cung cấp lượng nước hợp lý cho mồng tơi cũng đóng một vai trò quan trọng cho sự phát triển của rau. Nếu tưới nhiều nước quá sẽ khiến cây bị úng, dễ bị hỏng rễ, thối thân khiến cây bị chết, nhưng nếu tưới ít quá sẽ không đủ để cây phát triển. Vào những ngày nắng nóng, bạn nên tưới rau ngày 2 lần vào sáng sớm và chiều mát để cây có đủ nước. Nếu vào ngày trời mưa hoặc mưa kéo dài, cần tránh tưới nước và chú ý đảm bảo đất thoát nước tốt để tránh ngập úng khiến chết cây.
Đất và phân bón
Cây mồng tơi sẽ phát triển tốt trên loại đất pha cát nên bạn chú ý trộn đất với các thành phần hữu cơ sao cho phù hợp để cây phát triển tốt. Trước khi gieo trồng, bạn có thể trộn đất với mùn dừa, phân trùn quế, phân bò hoặc gà để tăng dinh dưỡng cho đất.
Một số gia đình khi trồng rau mồng tơi chỉ thu hoạch được một hai lần đầu, sau đó không thấy cây phát triển tốt. Nguyên do là vì họ không cung cấp đủ lượng dinh dưỡng cần thiết cho cây phát triển. Chính vì thế, sau khi thu hoạch lứa rau đầu tiên, bạn nên bổ sung thêm phân hữu cơ rải 1 lớp mỏng trên bề mặt đất cũ, có thể sử dụng phân trùn quế, phân bò, phân gà hoặc một số loại phân hữu cơ khác trên thị trường. Tuy nhiên, bạn cần chọn lựa sản phẩm của những hãng có uy tín để mang lại hiệu quả và an toàn cho rau của mình. Thêm vào đó, bổ sung thêm một lượng phân hữu cơ NPK khoáng vừa đủ (loại phân không như phân hóa học vô cơ, không gây hại cho sức khỏe).
Phòng trừ sâu bệnh
Vấn đề sâu bệnh cũng ảnh hưởng tới năng suất và chất lượng rau thu hoạch. Ngoài việc dễ trồng, cây mồng tơi còn có ưu điểm là ít bị sâu ăn lá. Loại sâu ăn lá thường gặp ở rau mồng tơi là sâu khoang, sâu đất gây hại nhưng ít nghiêm trọng. Đối với loại sâu này, bạn không cần dùng thuốc hóa học để diệt trừ, chỉ cần dùng biện pháp thủ công là bắt sâu và diệt ổ trứng. Với loại sâu đất, chúng thường bò ra ăn lá rau vào lúc trời tối hoặc sáng sớm tinh mơ nên bạn có thể soi đèn để bắt sâu. Khi trời sáng, mặt trời lên cao, chúng sẽ chui xuống đất khiến chúng ta rất khó phát hiện. Chính vì điều này mà nhiều bạn mới trồng rau mồng tơi luôn thắc mắc, tại sao không thấy một con sâu nào mà rau vẫn bị cắn lá.
Đối với bệnh gây hại cho rau, ta thường gặp bệnh đốm nâu (hay đốm mắt cua) do nấm Cercospora sp gây ra. Khi cây mắc bệnh, do trồng trong chậu với số lượng ít nên bạn nên nhổ bỏ để trồng cây mới, tránh để lâu, bệnh sẽ lan ra cây khác. Nếu như bạn chăm sóc cây tốt, cây phát triển khỏe mạnh, sẽ hạn chế được bệnh gây hại cho cây.
Như vậy, với những thông tin trên, có thể thấy rằng thời gian gieo trồng rau mồng tơi còn tùy vào thời tiết. Thường mồng tơi được gieo trồng từ đầu tháng 3 đến tháng 5 và thời gian thu hoạch rau mồng tơi từ tháng 5 đến tháng 9. Tùy từng giống cây mà thời gian thu hoạch kể từ khi trồng vào khoảng 1 – 2 tháng.
