Máy ấp trứng thùng xốp là một trong những lựa chọn phổ biến nhất của bà con nông dân và những người mới bắt đầu tập ấp trứng. Với ưu điểm rẻ tiền, dễ làm và dễ sử dụng, loại máy này được nhiều người ưa chuộng, đặc biệt ở vùng nông thôn. Vậy, cấu tạo máy ấp trứng thùng xốp ra sao và tại sao nó lại mang lại hiệu quả bất ngờ như vậy? Cùng NNO tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Cấu tạo máy ấp trứng thùng xốp: đơn giản nhưng hiệu quả
Máy ấp trứng thùng xốp có cấu tạo rất đơn giản nhưng lại mang lại hiệu quả ấp cũng rất tốt. Các bộ phận chính của máy ấp trứng thùng xốp chỉ gồm có vỏ máy là một thùng xốp có nắp, bộ điều khiển nhiệt (kèm cảm biến), quạt tản nhiệt, bóng điện, bát đựng nước. Ngoài ra máy cũng có thể tích hợp thêm các phụ kiện khác như bộ đảo trứng tự động, khay trứng hay đèn UV diệt khuẩn. Cụ thể các bộ phận của máy được xắp xếp theo hình dưới đây:

1. Thùng xốp – lớp vỏ giữ nhiệt chính
Thành phần quan trọng nhất chính là thùng xốp. Đây là loại thùng thường dùng để giữ nhiệt khi vận chuyển thực phẩm, hoa quả hoặc hải sản. Xốp có tính năng cách nhiệt tốt, giúp giữ được nhiệt độ ổn định trong quá trình ấp trứng. Thùng xốp đóng vai trò như một lớp “vỏ máy”, cách ly trứng khỏi môi trường bên ngoài và duy trì nhiệt độ – yếu tố sống còn để trứng phát triển phôi.
- Ưu điểm: nhẹ, rẻ, giữ nhiệt tốt, dễ tìm mua.
- Nhược điểm: không bền nếu sử dụng lâu dài, dễ bị ẩm mốc nếu không vệ sinh cẩn thận.

2. Bộ gia nhiệt (sợi đốt hoặc bóng đèn nhiệt)
Bên trong thùng xốp sẽ được gắn bộ tạo nhiệt, thông thường là:
- Bóng đèn sợi đốt 40W – 75W (thông dụng nhất).
- Thanh điện trở nhiệt (ít hơn, dùng cho người tự chế máy chuyên sâu).
Bộ gia nhiệt làm nhiệm vụ cung cấp nhiệt cho không gian bên trong thùng, mô phỏng lại nhiệt độ của gà mẹ ấp – thường nằm trong khoảng trên dưới 37.5°C.

3. Quạt tản nhiệt
Một số loại máy ấp thùng xốp (tự chế hoặc mua sẵn) có tích hợp quạt tản nhiệt mini 12V để giúp phân phối nhiệt đều trong thùng. Nếu không có quạt, phần nhiệt sẽ tập trung gần bóng đèn, dẫn đến chỗ nóng chỗ nguội, làm giảm tỷ lệ nở. Quạt giúp luồng khí đối lưu, nhiệt và độ ẩm đều khắp buồng ấp.

4. Bộ điều khiển nhiệt độ
Bộ điều khiển nhiệt độ là bộ phận quan trọng nhất của máy ấp trứng. Bộ điều khiển sẽ tự ngắt điện khi đủ nhiệt, bật lại khi nhiệt giảm, giúp duy trì ổn định nhiệt độ trong thùng xốp. Nếu không có bộ điều khiển, người dùng phải theo dõi nhiệt độ thủ công bằng nhiệt kế và căn chỉnh nhiệt rất khó khăn.

5. Khay hoặc vỉ đặt trứng
Thông thường các máy thung xốp đơn giản có thể lót một lớp trấu bên dưới và đặt trứng lên trên. Nhưng các bạn cũng có thể dùng khay nhựa để xếp trứng lên mà không cần phải rải trấu. Khay nhựa cần đảm bảo phải có thiết kế dạng lưới, thoáng khí để nhiệt độ của trứng được đồng đều.

6. Bát nước tạo độ ẩm
Để duy trì độ ẩm trong quá trình ấp (khoảng 50 – 70% tùy giai đoạn), người dùng thường đặt 1 – 2 bát nước nhỏ trong thùng. Nước sẽ bốc hơi tự nhiên khi gặp nhiệt, tạo độ ẩm cần thiết. Để tăng khả năng bay hơi tạo ẩm, thường bát nước sẽ được đặt gần nguồn tạo nhiệt và quạt gió sẽ thổi thẳng qua bề mặt nước giúp nước bay hơi nhiều hơn.

7. Đảo trứng – thủ công hoặc tự động
Hầu hết máy ấp thùng xốp là loại đảo trứng bằng tay, tức là người dùng phải tự lật trứng 3 – 4 lần mỗi ngày. Việc đảo giúp phôi phát triển đều, không bị dính vỏ. Nếu đảo trứng đều thì trứng vẫn nở tốt nhưng sẽ mất nhiều công đảo trứng vì ngày nào cũng phải đảo trứng vài lần. Hiện nay có nhiều bộ đảo trứng tự động cho máy ấp thùng xốp bán lẻ bên ngoài nên người dùng có thể tích hợp bộ đảo tự động vào trong máy giúp giảm đáng kể công chăm sóc trong quá trình ấp trứng.

8. Các phụ kiện khác
Tùy nhu cầu và mức độ đầu tư, người dùng có thể trang bị thêm:
- Ẩm kế điện tử hoặc cẩm kế cơ: để đo chính xác độ ẩm trong máy.
- Đèn UV diệt khuẩn giúp tiêu diệt vi khuẩn phát sinh trong máy
- Đèn soi trứng: kiểm tra soi trứng ngay trên máy.
- Quạt quá nhiệt: quạt này chạy khi máy bị nóng quá, quạt sẽ hút không khí trong máy hút thổi ra bên ngoài.

Hiệu quả thực tế – vì sao máy thùng xốp vẫn được ưa chuộng?
Tuy cấu tạo đơn giản, nhưng nếu được lắp đúng cách và kiểm soát tốt, máy ấp trứng bằng thùng xốp có thể đạt tỷ lệ nở từ 70 – 90%, ngang ngửa nhiều loại máy bán trên thị trường.
Ưu điểm nổi bật:
- Giá rẻ: chỉ từ 300.000đ – 600.000đ nếu tự làm.
- Dễ sử dụng, dễ thay thế linh kiện.
- Linh hoạt, phù hợp cho người mới tập ấp.
Nhược điểm:
- Không bền, dễ hỏng nếu để nơi ẩm ướt.
- Thường không có bộ đảo tự động phải đảo trứng thủ công tốn công sức.
- Khi lắp đặt cần hiểu rõ cơ chế hoạt động, nếu lắp đặt sai lệch các thiết bị sẽ ảnh hưởng đến chất lượng ấp.

Máy ấp trứng thùng xốp là một giải pháp đơn giản, hiệu quả và tiết kiệm chi phí, đặc biệt phù hợp với hộ gia đình nhỏ hoặc người mới bắt đầu ấp trứng. Dù không có thiết kế hiện đại như các máy công nghiệp, nhưng nếu sử dụng đúng cách, hiệu quả ấp vẫn rất cao. NNO khuyên rằng nếu bà con muốn trải nghiệm ấp trứng trước khi đầu tư lớn, thì một chiếc máy ấp thùng xốp chính là lựa chọn không thể hợp lý hơn.