Đậu cove được biết đến là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, mang đến cho sức khỏe nhiều lợi ích tuyệt vời. Chính vì thế, đậu cove được nhiều người ưa chuộng và trồng phổ biến khắp thế giới. Trong quá trình sinh trưởng phát triển, đậu cove dễ bị sâu bệnh gây hại, ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng quả. Để giúp mọi người gieo trồng hiệu quả loại đậu này, NNO sẽ giúp các bạn tìm hiểu các loại sâu bệnh gây hại ở đậu cove và các biện pháp phòng trừ hiệu quả để hạn chế tối đa tác hại của sâu bệnh.
- Cách trồng đỗ cô ve leo trong thùng xốp
- Bà bầu ăn đậu cove được không
- Kỹ thuật trồng đậu cove leo giàn
- Tác hại của đậu cove
- Cây dây nhện có hoa không
Các loại sâu hại chính trên đậu cove
1. Rệp
Rệp là một trong những đối tượng phá hại cây thường gặp ở đậu cove, cũng như các loại cây hoa màu khác. Chúng gây hại cho cây từ khi cây con non đến lúc cây trưởng thành. Khi cây bị rệp phá hại, lá nhăn nheo, ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng phát triển của cây.
Nếu phát hiện thấy rệp có ít trên lá cây, bạn có thể dùng phương pháp thủ công là bắt rệp, ngắt bỏ lá bị rệp gây hại để tránh chúng lan sang các cây khác. Biện pháp này thường áp dụng cho đậu cove trồng trong thùng xốp vì số lượng cây ít. Nếu trồng trên ruộng, vườn, rệp phá hại trên diện rộng thì cần phun thuốc để diệt rệp. Bạn nên sử dụng các loại thuốc có nguồn gốc thảo dược để phun cho cây. Nếu sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, cần đảm bảo thời gian cách ly thuốc trước khi hái quả. Đồng thời, thực hành vệ sinh ruộng vườn, giữ ẩm đất thường xuyên cho cây đậu.
2. Sâu đục quả
Sâu đục quả là đối tượng phòng trừ chính trong quá trình gieo trồng đậu cove. Sâu non có màu trắng ngà, lưng và bụng có nhiều đốm nâu mờ, đầu có màu vàng nhạt. Bướm có màu nâu đậm, giữa cánh trước có một vệt màu trắng, cánh sau màu trắng bóng có bìa nâu đen, thân dài 10 – 13 cm. Trứng sâu được đẻ trên hoa, đài và trái non. Sâu non sau khi nở, đục lỗ chui vào trong hoa hoặc quả khiến hoa và quả bị hỏng, làm giảm năng suất và chất lượng. Vì sâu con nằm sâu trong trái nên rất khó phòng trị loại sâu này. Sâu gây hại nhiều khi thời tiết ấm áp, thời tiết lạnh, nhiệt độ xuống thấp, cây ít bị sâu đục gây hại hơn.
Biện pháp phòng trừ đối với loại sâu này là thực hành luân canh triệt để, thường xuyên vệ sinh ruộng vườn và chọn thời điểm thích hợp để trồng cây. Có thể sử dụng một số loại thuốc trừ sâu gốc cúc tổng hợp trước khi cây ra hoa để diệt trừ sâu như Cyper, Peran hay Cyperan. Tuy nhiên, nên hạn chế sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật, và phải đảm bảo thời gian cách ly thuốc sau khi phun.
3. Dòi đục thân
Bệnh dòi đục thân do loài ruồi có tên khoa học là Ophiomyia phaseoli Tryon gây ra. Chúng phá hại cây khi cây còn rất non, ra 2 – 3 lá và lúc cây ra hoa. Ruồi trưởng thành rất nhỏ, có màu đen, thường bay đậu trên lá non vào buổi sáng. Con cái dùng ống nhọn ở cuối bụng để đẻ từng trứng vào trong mỗi lỗ đục trên mặt lá. Sau 2 ngày, trứng nở thành ấu trùng, hay còn gọi là dòi đục thân. Ấu trùng đục thành đường hầm ngoằn ngoèo trên mặt lá rồi đục qua cuống để vào thân và đục xuống gốc để làm nhộng trong phần vỏ của gốc cây con. Ấu trùng phát triển phá hại cây trong khoảng 7 – 10 ngày. Nhộng có đặc điểm hình trụ, màu nâu bóng, và kéo dài trong khoảng 7 ngày, phá hại hệ thống mạch dẫn làm cho cây bị rỗng mà chết. Khi bị dòi cây phá hại, cây bị vàng úa, do cây không hút được nước và chất dinh dưỡng nên sau vài ngày, cây sẽ chết.
Đối với bệnh dòi đục thân, nếu trồng trên ruộng, vườn, cần thực hành luân canh triệt để, tốt nhất nên luân canh với cây trồng nước, phơi ải và xử lý đất trước khi gieo trồng, vệ sinh nơi trồng, thu gom các tàn dư thực vật để phòng tránh sâu bệnh. Nếu trồng trong thùng xốp, cần xử lý đất kỹ trước khi gieo trồng. Nếu cần phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, bạn có thể sử dụng thuốc Basudin 10H dạng hạt, rải chung với tro trấu và phân bón khi tỉa cây để bảo vệ cây con trong vòng 2 tuần đầu là đủ, hoặc sử dụng thuốc phun Basudin 50EC để trừ dòi đục thân.
4. Nhện đỏ
Không chỉ gây hại cho đậu cove, nhện đỏ còn hại nhiều loại thực vật khác như đậu đỗ, dưa chuột hay ớt. Nhện non có 6 chân màu hồng, nhện non và trưởng thành đều hoạt động dưới mặt lá. Nhện đỏ chỉ ăn duy nhất chất diệp lục trong lá, chúng chích hút lá già và lá bánh tẻ làm thành các vệt màu vàng hoặc nâu theo gân chính của lá. Khi bị hại nặng, lá bị thủng lỗ chỗ và rụng, rồi chết.
Để phòng trừ nhện đỏ gây hại, thực hành luân canh triệt để với cây khác họ, chú ý bảo vệ các loài thiên địch như kiến vàng, bọ cánh cam, hay nhện bắt mồi đồng thời giữ ẩm thưởng xuyên cho đất, vệ sinh nơi trồng. Bạn cũng có thể áp dụng một số biện pháp sinh học để diệt trừ nhện đỏ như dùng nước, vôi bột, hoặc nước xà phòng.
Các loại bệnh chính trên đậu cove
1. Bệnh gỉ sắt
Bệnh gỉ sắt là một bệnh gây hại phổ biến trên đậu cove, cũng như nhiều loại cây trồng khác. Bệnh do một loại nấm gây ra, phát triển trong vụ xuân hè, chủ yếu gây hại trên lá, đôi khi gây hại cả thân, cành và quả. Bệnh phát triển mạnh ở nhiệt độ 16 – 220C, độ ẩm cao, và khi cây trồng ít được chăm bón. Khi bị bệnh, lúc đầu xuất hiện những chấm nhỏ màu trắng bạc trên lá. Về sau, vết bệnh chuyển sang mầu nâu, hơi lồi lên, khiến cho lá đậu cove bị co rúm lại. Nếu bị nặng, lá cây có màu vàng khô, dễ bị rụng, cây nhanh chóng bị tàn lụi. Trên thân, cành và quả khi bị bệnh cũng xuất hiện những đốm nhỏ hơi gồ lên và phủ một lớp bột màu nâu vàng. Cây nếu bị bệnh gỉ sắt sẽ sinh trưởng phát triển kém, lá và hoa bị rụng dẫn đến năng suất và chất lượng giảm.
Trong các biện pháp phòng bệnh thì việc chọn giống khỏe, chống chịu bệnh là biện pháp có hiệu quả nhất. Bên cạnh đó, luôn chú ý vệ sinh ruộng vườn, thu dọn các tàn dư thực vật. Khi sử dụng thuốc hóa học bảo vệ thực vật, phải tuân thủ đúng quy định về việc sử dụng thuốc và đảm bảo thời gian cách ly thuốc.
2. Bệnh phấn trắng
Loại bệnh này gây hại chủ yếu ở lá cây, do nấm Erysiphe poligoli gây ra. Khi cây mới bị bệnh, trên lá xuất hiện những vệt nhỏ màu xanh, sau đó chuyển sang màu vàng. Trên vết bệnh lan rộng có một lớp nấm dầy bao phủ giống như bột phấn có màu trắng. Lá cây bị bệnh sẽ cuộn lại, màu vàng khô, héo dần rồi rụng xuống. Cây bị bệnh bị còi cọc, ít quả và quả nhỏ.
Biện pháp thủ công đối với bệnh phấn trắng gồm có vệ sinh ruộng vườn, xử lý đất tốt trước khi gieo hạt, lựa chọn loại giống khỏe mạnh, có khả năng kháng bệnh tốt. Trong quá trình chăm sóc, tiến hành vun cao gốc cây, thoát bỏ nước trên đồng ruộng, vườn tược để hạn chế mầm bệnh. Nếu cây bị bệnh với số lượng ít, vặt lá bệnh rồi đem tiêu hủy xa nơi trồng để tránh lan sang lá cây còn khỏe. Trong trường bệnh phấn trắng lan rộng, có thể sử dụng một số loại thuốc hóa học như Score 250EC, Aliette 800 WG hoặc Nativo 750 WG.
3. Bệnh lở cổ rễ
Bệnh do nấm Rhizoctonia solani Kuhn gây hại chủ yếu ở thời kỳ cây non, biểu hiện rõ nhất là ở vùng rễ, cổ rễ và vùng gốc cây sát mặt đất. Bệnh phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết mưa nhiều, trời âm u, độ ẩm cao với nhiệt độ khoảng 18 – 250C. Khi bị bệnh, các bộ phận bị nhiễm nấm bị thâm đen, lâu ngày bị thối rữa, khiến thân bị nứt ra, lá héo rũ rồi rụng dần khiến cây đổ gục, chậm phát triển rồi chết.
Để phòng tránh bệnh lở cổ rễ trên đậu cove, cần vệ sinh ruộng vườn thường xuyên, thu dọn các tàn dư thực vật từ vụ trước, thực hành luân phiên cây trồng, sử dụng các giống khỏe có khả năng chống chịu tốt với sâu bệnh và điều kiện thời tiết bất lợi. Nếu bệnh hại nghiêm trọng cần sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, bạn có thể sử dụng một số loại như Monceren 250SC, Avalin 5L hay Nevo 330EC. Chú ý đảm bảo các quy định về sử dụng và đảm bảo an toàn khi sử dụng thuốc.
4. Bệnh thán thư
Bệnh thán thư cũng là một loại bệnh phổ biến ở các loại cây trồng, gây hại ở tất cả các bộ phận của cây. Bệnh hại này do 2 loại nấm Colletotrichum gloeosporioides và Cephaleures virescens gây ra. Bệnh phát triển thuận lợi ở nhiệt độ 16 – 200C, và độ ẩm cao, bệnh ngừng phát triển khi nhiệt độ dưới 130C và trên 270C. Ở thời kỳ hai lá mầm, vết bệnh thường có hình tròn, màu đen, hơi lõm. Khi bệnh nặng, các vết bệnh liên kết với nhau thành vệt dài, làm cây đổ. Trên cây trưởng thành, vết bệnh nằm dọc theo gân lá, vết bệnh có hình tròn hoặc hình đa giác. Khi bị bệnh, cây đậu cove sinh trưởng phát triển chậm, lá vàng úa, lá và hoa quả dễ bị rụng. Khi quả bị nhiễm bệnh sẽ xuất hiện các đốm màu nâu trên vỏ, sau đó, nấm bệnh sẽ ăn sâu vào trong thịt, khiến quả bị hỏng, hoặc giảm chất lượng.
Biện pháp phòng trừ cho bệnh thán thư trên đậu cove gồm có thực hành luân canh cây trồng, chú trọng việc dùng giống khỏe, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, vệ sinh ruộng vườn sạch sẽ, thường xuyên, thu dọn các tàn dư thực vật, chăm bón đầy đủ và tiến hành tưới tiêu hợp lý. Nếu bệnh thán thư phá hại nghiêm trọng, có thể sử dụng thuốc bảo vệ thực vật như Difenocanazole hay Azoxystrobin. Cần đảm bảo thực hiện theo hướng dẫn cũng như quy định về an toàn khi sử dụng thuốc.
Với những sâu bệnh gây hại ở đậu cove và biện pháp phòng trừ trên, hi vọng các bạn sẽ biết để có hướng khắc phục nếu gặp sâu bệnh hại trên đậu cove.
