Bệnh đầu đen trên gà là một bệnh thường gặp phải ở những đàn gà thả vườn, thả đồi. Bệnh này nếu không phát hiện và chữa trị đúng cách thì tỉ lệ chết có thể lên tới 85% thậm chí cao hơn. Vậy bệnh đầu đen ở gà là gì, biểu hiện triệu chứng ra sao và thuốc đặc trị như thế nào. Các bạn hãy cùng NNO tìm hiểu ngay trong bài viết này nhé.
Bệnh đầu đen trên gà
Bệnh đầu đen ở gà hay còn gọi với nhiều cái tên khác như bệnh Histomonas meleagridis, bệnh viêm hoại tử ruột gan, bệnh kén ruột, bệnh kén ruột thừa, bệnh viêm gan xuất huyết manh tràng hay bệnh viêm gan ruột truyền nhiễm là một bệnh ở gà do đơn bào Histomonas Meleagridis gây ra. Đơn bào Histomonas bám vào trứng của giun kim, khi gà ăn giun kim thì sẽ bị nhiễm bệnh. Histomonas khi vào cơ thể gà sẽ gây bệnh ở ruột thừa (manh tràng), ruột và gan. Cũng vì gây bệnh ở 3 cơ quan này nên mới có nhiều tên gọi khác nhau về loại bệnh đầu đen như vừa nêu trên. Về tên gọi “đầu đen” thì nó lại không liên quan đến ruột, gan hay manh tràng mà do biểu hiện bệnh khiến mào gà bị tím tái nên người chăn nuôi gọi là bệnh đầu đen, tên gọi này phổ biến đến nỗi kể cả các chuyên gia thú ý cũng sử dụng tên gọi này là chủ yếu.
Về mức độ nguy hiểm của bệnh đầu đen trên gà, bệnh này cũng có thể gây chết với tỉ lệ cao nếu không phát hiện và chữa kịp thời. Tuy nhiên, thể đơn bào Histomonas vẫn có thể dùng một số loại thuốc đặc trị để chữa được nên nó cũng không quá nguy hiểm.
Về nguồn lây nhiễm bệnh đầu đen trên gà, như vừa nói ở trên nguồn lây nhiễm là từ trứng giun kim. Tuy nhiên, khi gà bị nhiễm bệnh thải phân ra ngoài cũng có chứa mầm bệnh, mầm bệnh này ngoài lây lan cho những con gà khác còn bị giun đất ăn và chứa mầm bệnh bên trong, khi gà ăn giun đất này cũng sẽ bị nhiễm bệnh. Đây là lý do bệnh này thường xuất hiện ở những đàn gà thả đồi hoặc thả vườn và rất khó để trị dứt điểm mầm bệnh.
Triệu chứng bệnh đầu đen ở gà
Bệnh đầu đen trên gà không có quá nhiều triệu chứng rõ ràng. Ban đầu gà phát bệnh thường chỉ có dấu hiệu bị tiêu chảy phân loãng với màu vàng trắng hoặc vàng xanh. Gà sẽ bị sốt cao 43 – 44 độ C nhưng là dạng sốt rét với biểu hiện rụt cổ, mắt nhắm nghiền, xù lông, giấu đầu vào nách dưới cánh và nằm ở những chỗ nắng để sưởi. Cùng với đó, khi gà bị nặng hơn sẽ bỏ ăn, mào thâm tím, mặt tái thậm chí có màu xanh đen. Thời gian từ khi phát bệnh tới khi gà bị chết kéo dài khá lâu từ 10 – 20 ngày và dễ bị nhầm với một số bệnh khác nếu không mổ khám.
Khi mổ khám gà bị bệnh đầu đen sẽ thấy ngay bệnh tích đặc trưng là gan sưng to, nếu gà mới bị gan sẽ có các đốm đỏ lấm tấm trên bề mặt, nếu gà bị nặng gan sẽ bị hoại tử với các vết lõm xuống. Manh tràng bị viêm sưng, thành ruột dày hơn hẳn bình thường tạo thành kén rắn chắc màu trắng. Chình vì bệnh đầu đen trên gà có bệnh tích đặc trưng nên mổ khám là cách chắc chắn nhất để chuẩn đoán gà có bị bệnh này hay không.
Thuốc đặc trị bệnh đầu đen trên gà
Hiện nay có rất nhiều loại thuốc có thể trị được bệnh đầu đen ở gà như metronidazole, dimetridazole, ipronidazole, ronidazole, … Tuy nhiên, phác đồ điều trị vẫn là cho gà uống thuốc đặc trị kết hợp với các loại thuốc bổ để trợ lực giúp gà nhanh hồi phục. Nếu các bạn mời bác sĩ thú ý ở địa phương tới mổ khám thì có thể cho gà dùng thuốc như hướng dẫn của bác sĩ thú y hoặc có thể tham khảo phác đồ điều trị sau đây:
- Sul-depot: 2ml
- Hepaton: 1g
- T cúm gia súc: 1g
- Super Vitamin: 1g
Tất cả pha chung với 1 lít nước, cho gà uống liên tục 4 – 5 ngày sẽ khỏi (gà uống hết nước lại pha theo công thức trên)
Như vậy, có thể thấy bệnh đầu đen trên gà là bệnh do đơn bào Histomonas gây ra. Bệnh này quá nguy hiểm vì có nhiều loại thuốc có thể trị được. Điểm khó ở bệnh này là không có các triệu chứng quá rõ ràng mà phải mổ khám mới có thể phát hiện chính xác bệnh. Khi các bạn đã biết bệnh thì chỉ cần cho uống đúng thuốc thì có thể cứu được đàn gà chỉ sau 4 – 5 ngày dùng thuốc.
