Trên thị trường hiện nay có khá nhiều dòng máy sấy nông sản nhưng phổ biến và quen thuộc có một số loại như máy sấy nhiệt đối lưu, máy sấy nhiệt độ cao, máy sấy lạnh, máy sấy vi sóng, buồng sấy lò hơi (dùng củi), máy sấy năng lượng mặt trời, máy sấy thăng hoa (đông khô). Phần trước NNO đã nói về máy sấy năng lượng mặt trời, trong phần này NNO sẽ giải thích để các bạn biết máy sấy nhiệt đối lưu là gì và những ưu nhược điểm của nó.
Máy sấy nhiệt đối lưu là gì
Máy sấy nhiệt đối lưu là dòng máy sấy sử dụng công nghệ sấy nhiệt đối lưu để sấy khô sản phẩm. Sấy nhiệt hiểu một cách đơn giản là sử dụng không khí nóng để làm khô sản phẩm. Không khí nóng sẽ truyền nhiệt làm sản phẩm cần sấy cũng nóng lên, nước trong sản phẩm cần sấy cũng theo đó nóng lên. Khi nước nóng hơn sẽ bay hơi nhanh hơn và thoát ra ngoài sản phẩm cần sấy. Do nước trong sản phẩm sấy thoát ra ngoài nhanh hơn nên sản phẩm cần sấy sẽ khô nhanh hơn bình thường.
Còn đối lưu hay còn gọi là đối lưu tuần hoàn tức là luồng không khí sẽ được hút thổi để đi theo một vòng tuần hoàn (vòng tròn) bên trong máy. Không khí được hút thổi sẽ tạo thành luồng gió khiến sản phẩm cần sấy nhanh khô hơn. Việc không khí lưu thông tuần hoàn cũng đóng vai trò quan trọng trong nguyên lý sấy nhiệt đối lưu mà chúng ta sẽ tìm hiểu ngay sau đây.
Vậy máy sấy nhiệt đối lưu là dòng máy sấy sử dụng công nghệ sấy nhiệt bằng gió nóng và gió đối lưu tuần hoàn để làm khô sản phẩm trong buồng sấy. Nhiệt độ để sấy khô bằng máy sấy nhiệt đối lưu thường ở mức 50 – 65 độ C. Nếu nhiệt độ thấp hơn 50 độ C thì hiệu quả sấy sẽ không cao mà chỉ tương đương phơi nắng. Nếu nhiệt độ sấy cao hơn 65 độ C thì chất lượng sản phẩm sấy có thể bị ảnh hưởng do ảnh hưởng của nhiệt độ cao.
Cấu tạo máy sấy nhiệt đối lưu
Máy sấy nhiệt đối lưu có nguyên lý hoạt động khá đơn giản. Các bộ phận cơ bản của máy sấy nhiệt đối lưu sẽ gồm thanh nhiệt điện trở, quạt hút, buồng sấy, hướng gió và bộ điều khiển nhiệt. Chức năng của các bộ phận này như sau:
- Thanh nhiệt điện trở: khi có dòng điện chạy qua thanh nhiệt điện trở sẽ nóng lên để tăng nhiệt độ cho máy sấy.
- Quạt hút: quạt này có tác dụng giúp không khí trong buồng sấy di chuyển theo dạng tuần hoàn (vòng tròn)
- Buồng sấy: là nơi đặt sản phẩm cần sấy khô.
- Hướng gió: bộ phận này kết hợp với quạt hút giúp luồng không khí trong buồng sấy được tuần hoàn và nhiệt độ thổi vào buồng sấy được đồng đều hơn.
- Bộ điều khiển: giúp kiểm soát nhiệt độ trong buồng sấy theo đúng mức cài đặt của người sử dụng.
Nguyên lý hoạt động
Với cấu tạo của máy sấy nhiệt đối lưu như trên, nguyên lý hoạt động của máy sấy nhiệt đối lưu khá đơn giản. Khi các bạn bật máy thì máy sấy nhiệt đối lưu sẽ hoạt động theo nguyên lý từng bước như sau:
Bước 1: Quạt hút sẽ chạy giúp luồng không khí trong buồng sấy được lưu thông tuần hoàn liên tục. Vòng tuần hoàn của không khí sẽ được đi qua thanh nhiệt điện trở.
Bước 2: Bộ điều khiển sẽ đo nhiệt độ trong máy, nếu nhiệt độ trong máy thấp hơn nhiệt độ sấy cài đặt thì bật thanh nhiệt điện trở, nếu nhiệt độ cao hơn nhiệt độ cài đặt thì tắt thanh nhiệt điện trở. Khi không khí tuần hoàn đi qua thanh nhiệt điện trở được làm nóng trở thành không khí nóng đi vào trong buồng sấy.
Bước 3: Tùy vào thiết kế của máy sấy mà sẽ có cơ chế thoát hơi ẩm bên trong buồng sấy. Khi sấy sản phẩm, hơi nước trong sản phẩm sẽ khiến độ ẩm trong không khí tăng cao. Vậy nên máy sẽ phải thoát bớt hơi nóng ẩm đó đi và hút một phần không khí bên ngoài vào để bù lại. Các máy sấy đơn giản có thể thiết kế buồng sấy có một vị trí lấy gió vào và một quạt để hút không khí bên trong buồng sấy thổi ra ngoài.
Bước 4: Ba bước trên tiếp tục lặp lại cho đến khi sản phẩm sấy khô thì tắt máy lấy sản phẩm mang đi bảo quản.
Ưu nhược điểm
Máy sấy nhiệt đối lưu là kiểu máy sấy cực kỳ phổ biến hiện nay, kiểu sấy này có rất nhiều ưu điểm nhưng cũng có một vài hạn chế nhất định. Những ưu điểm nổi bật có thể kể ra như:
- Giá thành rẻ: do thiết kế đơn giản nên loại máy sấy này có giá thành tương đối rẻ.
- Mẫu mã đa dạng: với thiết kế đơn giản nên có rất nhiều hãng làm máy sấy, bạn có thể dễ dàng tìm mua máy sấy nhiệt đối lưu với hàng chục thương hiệu có trên thị trường.
- Sửa chữa dễ dàng: do thiết kế đơn giản nên việc sửa chữa cũng rất dễ dàng.
- Thời gian sấy nhanh: trong số các loại máy sấy thì sấy nhiệt thường cho thời gian sấy nhanh hơn cả.
- Tiết kiệm điện: cũng so sánh với các dòng máy sấy khác thì máy sấy nhiệt cho hiệu suất sấy tốt và tiết kiệm điện năng cũng cao hơn.
- Sấy đa năng: sấy nhiệt là kiểu sấy phổ biến có thể sấy được hầu hết các loại sản phẩm nông sản hiện nay.
Một vài hạn chế có thể kể ra như:
- Bị mất màu, đổi màu sản phẩm sấy: các loại nông sản nói chung thường sẽ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ cao khiến màu sắc bị thay đổi. Khi sấy bằng máy sấy nhiệt thì việc sản phẩm sấy bị mất màu hay đổi màu là điều bình thường, đây là một hạn chế của kiểu sấy nhiệt và cũng là hạn chế của máy sấy nhiệt nói chung.
- Bị mất mùi, giảm mùi đáng kể sau khi sấy: mùi của các loại nông sản thường do tinh dầu trong các loại nông sản này bay hơi mà ra. Khi sấy ở nhiệt độ cao, tinh dầu bị bay hơi nhanh hơn rất nhiều khiến sản phẩm sau khi sấy xong bị giảm mùi, mất mùi.
- Không giữ được nhiều dinh dưỡng sau khi sấy: các loại vitamin thường bị phân hủy ở nhiệt độ 60 độ C nên khi sấy nhiệt các loại nông sản hầu như chỉ giữ được các khoáng chất bên trong chứ không giữ được vitamin. Vì lý do này nên các loại đồ khô bán trên thị trường đều được đánh giá là “mất chất”.
Với các thông tin trên, các bạn chắc cũng đã hiểu tương đối về máy sấy nhiệt đối lưu là gì, cấu tạo, nguyên lý hoạt động cũng như ưu nhược điểm của dòng máy sấy này rồi đúng không. Trong các bài viết tới, NNO sẽ so sánh, phân tích cụ thể hơn cho các bạn hiểu rõ về công dụng, tính năng khi sử dụng máy sấy nhiệt đối lưu.
